Yi-thai-li
| |||||
koet-kô: Yi-thai-li-ngìn chṳ̂ kô-khiuk | |||||
(sṳ̍t-chi kón-hot-khî) | |||||
![]() Yi-thai-li ke só-chhai. | |||||
sú-tû | Lò-mâ | ||||
Chui-thai sàng-sṳ | Lò-mâ | ||||
Mien-chit
| |||||
kôn-fông ngî-ngièn | Yi-thai-li-vùn | ||||
ngìn-khiéu
| |||||
mìn-chhu̍k | Yi-thai-li-ngìn | ||||
liâng-thô-ngìn
| |||||
koet-chi khî-khî suk-siá | .it | ||||
koet-chi thien-fa khî-ho | +39 |
Yi-thai-li (意大利), fe̍t-chá ham cho Ngi-thai-li (義大利), he yit-chak Êu-chû koet-kâ, chú-yeu yù vi-yî nàm êu ke Yi-thai-li pan-tó khi̍p lióng-ke vi-yî Thi-chûng-hói chûng ke tó-yí Sicilia lâu Sardegna só chû-sṳ̀n, Koet-chi thoi-ma vì IT. Yi-thai-li pet-fông ke Alpes sân thi-khî lâu Fap-koet, Sui-sṳ, O-thi-li yî-khi̍p Slovenia chiap-yòng, khì liâng-thú pâu vì chho̍k lióng-ke mì hîn koet-kâ: San Marino lâu Vatican, yì chhai Shuì-sṳ yúng-yû chho-lo̍k yî Lugano-fù fù-pán ke Campione d'Italia liá-ke kin-ngoi liâng-thú. Chhiòn-koet hàng-chṳn va̍k-fûn 20 ke Thai-khî (khì-chûng 5 ke vì Chhṳ-chhṳ-khî), 110 ke sén lâu 8,100 ke sàng-sṳ. Sú-tû vì Lò-mâ, Yi-thai-li Vòng-koet chhai 1870-ngièn chiông sú-tû sat tsì chhai chhṳ́, yì Torino (1861-ngièn -1865-ngièn) khi̍p Firenze (1865-ngièn -1870-ngièn) ya chên he Yi-thai-li Vòng-koet ke sú-tû. Kîn-kí 2009-ngièn thúng-kie, Yi-thai-li ngìn-khiéu thai-yok vì 6,020 van, liâng-thú mien-chit yok vì 301,338 phìn-fông kûng-lî, ngìn-khiéu Me̍t-thu yok mî phìn-fông kûng-lî 200 ngìn, su̍k-yî Vûn-tai hì-hèu. Yi-thai-li he Êu-chû-ngìn khiéu thi 5 tô ke koet-kâ, ngìn-khiéu chhai sṳ-kie sông phài-miàng thi 23 vi. Yi-thai-li yîn khì yúng-yû mî li ke chhṳ-yèn fûng kông fò vì sú chung-tô ke ngìn-lui vùn-fa vì-sán yì pûn chhṳ̂n-vì mî li ke koet-thu (Belpaese).
Hien-kîm ke Yi-thai-li khî-vet he yî-chhièn Êu-chû mìn-chhu̍k khi̍p vùn-fa ke yèu làm, chên yín yuk chhut Lò-mâ vùn-fa khi̍p Etrusca vùn-mìn, yì Yi-thai-li ke sú-tû Lò-mâ, kí ke Sṳ-ki yî-lòi tû-he Sî-fông sṳ-kie ke chṳn-chhṳ chûng-sîm, ya chên-kîn he Lò-mâ Ti-koet ke sú-tû. Tông Lò-mâ Ti-koet yun-lo̍k heu, Yi-thai-li chô su liáu tô-chhṳ ngoi chhu̍k ngi̍p-chhîm, pâu-koat Lombard-ngìn khi̍p Ostrogoth-ngìn tén German mìn-chhu̍k, chṳ̂-heu hàn-yû Norman-ngìn tén. Chhai kí ke Sṳ-ki heu, Yi-thai-li chón yì sṳ̀n-vì vùn-ngi fu̍k-hîn ke Fat-ngièn-thi