Chûng-fà Ngìn-mìn Khiung-fò-koet
Chûng-fà Ngìn-mìn Khiung-fò-koet (中華人民共和國), kién-chhṳ̂n Chûng-koet (中國), he vi-yî Â-chû tûng-phu, Thai-phìn-yòng sî-ngan ke sa-fi chú-ngi khiung-fò-koet, sú-tû Pet-kîn, liâng-thú mien-chit yok 960 phiàng-fông kûng-lî, he sṳ-kie song mien-chit thi-sâm thai koet-kâ, thùng chû-vì 14 ke koet-kâ chiap-yóng. Ngìn-khiéu chhêu-ko 13 yi, yok cham chhiòn-khiù ngìn-khiéu ke ńg-fûn chṳ̂-yit, he sṳ-kie song ngìn-khièu chui-tô ke koet-kâ.
Chûng-fà Ngìn-mìn Khiung-fò-koet 中华人民共和国 | |
---|---|
Koet-kô: 义勇军进行曲 "Ngi-yúng-kiûn chin-hàng-khiuk" | |
Sú-tû | Pet-kîn |
Chui-thai sàng-sṳ | Sông-hói |
Kôn-fông ngî-ngièn | Hon-ngî Phû-thûng-fa |
Sṳ̀n-ngin ke thi-fông ngî-ngièn | Mùng-kú-ngî, Uyghur-ngî, Chhòng-ngî, Chong-ngî tén-tén |
Chṳn-fú | tân-yit-chṳ, Marx-Lenin chú-ngi, yit-tóng-chṳ, sa-fi chú-ngi, khiung-fò-koet |
• Koet-kâ chú-sit | Si̍p Khiûn-phìn (ya-he Chûng Khiung chúng-sû-ki) |
• Koet-vu-yen Chúng-lî | Lí Khiòng |
• Ngìn-thoi vî-yèn-chóng | Chhau Lo̍k-chi |
• Chṳn-hia̍p chú-sit | Vòng Fu-nèn |
Li̍p-fap kî-koân | Chhiòn-koet Ngìn-mìn Thoi-péu Thai-fi |
Mien-chit | |
• Chúng-khiung | 9,596,961 km2 (3,705,407 sq mi) (thi 3 miàng) |
• súi-vet (%) | 2.8 |
Ngìn-khiéu | |
• 2020-ngièn phú-chhà | 1,411,778,724 |
• Me̍t-thu | 145/km2 (375.5/sq mi) (thi 83 miàng) |
GDP (PPP) | 2021-ngièn kû-kie |
• Chúng-khiung | $26.66 van-yi (thi 1 miàng) |
• Phìn-kiûn | $18,931 (thi 100 miàng) |
GDP (miàng-ngi) | 2021-ngièn kû-kie |
• Chúng-khiung | $16.64 van-yi (thi 2 miàng) |
• Phìn-kiûn | $11,819 (thi 56 miàng) |
Gini (2018-ngièn) |
46.7 kô |
HDI (2019-ngièn) |
0.761 kô · thi 85 miàng |
Chhièn | Ngìn-mìn-pi (元/¥) (CNY) |
Sṳ̀-khî | UTC+8 (CST) |
Sṳ̀-kiên kiet-sṳt |
yyyy-mm-dd yyyy年m月d日 (CE; CE-1949) |
Kâ-yung thien-ngièn | 220 V–50 Hz |
Khôi-chhâ fông-hiong | yu |
Thien-fa khî-ho | +86 |
ISO 3166 thoi-ho | CN |
Táng-kip Mióng-vet |
.cn .中国 .中國 |
Chûng-fà Ngìn-mìn Khiung-fò-koet he tân-yit-chṳ koet-kâ. Kî chui-chhû ke chûng-yông chṳn-fú -- chûng-ông ngìn-mìn chṳn-fú yî 1949-ngièn 10-ngie̍t 1-ngit siên-ko sṳ̀n-li̍p. Chhiòn-koet fûn-vì 23 ke sèn, 5 ke chhṳ-chhṳ-khî, 4 ke chhṳ̍t-hot-sṳ lâu 2 ke thi̍t-phe̍t hàng-chṳn-khî(Hiông-kóng, Àu-mûn kîn-kí yit-koet lióng-chhṳ sṳ̍t-hàng kô-thu chhṳ-chhṳ), kiûn chhṳ̍t-su̍k chûng-ông ngìn-mìn chṳn-fú. Chûng-fà Ngìn-mìn Khiung-fò-koet khiam-ko 5 ke thi-lî sṳ̀-khî, yî Pet-kîn sṳ̀-kiên (UTC+8) vì phêu-chún sṳ̀-kiên.
Chûng-fà Ngìn-mìn Khiung-fò-koet he tô mìn-chhu̍k koet-kâ, koet-kâ ngin-thin ke mìn-chhu̍k yû 56 ke, khì-chûng Hon-chhu̍k cham 91.59%, khì-yì 55 ke he séu-su mìn-chhu̍k. Chûng-fà Ngìn-mìn Khiung-fò-koet khiung-yû 24 chúng mìn-chhu̍k vùn-sṳ, 80 chúng yî-song mìn-chhu̍k ngî-ngièn, só-yû mìn-chhu̍k ha̍p-chhṳ̂n Chûng-fà mìn-chhu̍k. Chûng-fà Ngìn-mìn Khiung-fò-koet kûi-thin Hon-ngî phû-thûng-fa lâu kûi-fam kién-fa hon-sṳ vì kôn-fông ngî-ngièn vùn-sṳ. Chûng-fà Ngìn-mìn Khiung-fò-koet he tô chûng-kau sin-ngióng koet-kâ, yû song-yi ngìn sin-ngióng Fu̍t-kau, Tho-kau, Kî-tuk-kau, Yî-sṳ̂-làn-kau tèn chûng-kau.
Chûng-fà Ngìn-mìn Khiung-fò-koet he koet-chi sa-fi ke chhung-yeu yit-yèn, he Lièn-ha̍p-koet Ôn-chhiòn lî-se-fi Sòng-ngim lî-se-koet, sṳ-kie thi-sâm thai kîn-chi-thí, yû sṳ-kie song hien-yi sṳ-pîn chui-tô ke kiûn-chhui, yúng-yû fu̍t-vú-hi, yû fat-sa ví-sên lâu chai-ngìn hòng-thiên ke nèn-li̍t.