Sî-pân-ngà
Sî-pân-ngà(西班牙, Sî-pân-ngà-ngî: España) he yit-ke su̍k-yî Êu-chû sî-nàm-phu ke koet-kâ, lâu Phù-thò-ngà thùng-chhu chhai Iberia Pan-tó, tûng-pet-phu lâu Fap-koet chiap-khiun. Kí ke liâng-thú hàn pâu-hàm Thi-chûng-hói chûng ke Balearic khiùn-tó, Thai-sî-yòng ke Canary khiùn-tó, yî-khi̍p chhai Fî-chû ke Ceuta lâu Melilla.
Sî-pân-ngà Vòng-koet Reino de España | |
---|---|
Kiet-ngièn: Plus ultra "Hi kien-kâ yén ke thi-fông" | |
Koet-kô: Marcha Real "Vòng-kâ chin-hàng-khiuk" | |
Sú-tû lâu chui-thai sàng-sṳ | Madrid |
Kôn-fông ngî-ngièn | Sî-pân-ngà-ngî |
Chṳn-fú | tân-yit-chṳ, ngi-fi-chṳ, kiûn-chú li̍p-hien |
• koet-vòng | Felipe 6-sṳ |
• sú-siong | Pedro Sánchez |
Li̍p-fap kî-koân | Ngi-fi |
Chhâm-ngi-yen | |
Chung-ngi-yen | |
Mien-chit | |
• Chúng-khiung | 505,990 km2 (195,360 sq mi) (thi 51 miàng) |
• súi-vet (%) | 0.89 |
Ngìn-khiéu | |
• 2020-ngièn kû-kie | 47,450,795 (thi 30 miàng) |
• Me̍t-thu | 94/km2 (243.5/sq mi) (thi 120 miàng) |
GDP (PPP) | 2021-ngièn kû-kie |
• Chúng-khiung | $1.942 van-yi (thi 15 miàng) |
• Phìn-kiûn | $41,736 (thi 32 miàng) |
GDP (miàng-ngi) | 2021-ngièn kû-kie |
• Chúng-khiung | $1.450 van-yi (thi 13 miàng) |
• Phìn-kiûn | $31,178 (thi 26 miàng) |
Gini (2019-ngièn) |
33.0 chûng · thi 103 miàng |
HDI (2019-ngièn) |
0.904 tông kô · thi 25 miàng |
Sṳ̀-khî | UTC±0 ~ +1 (WET / CET) |
• Ha-lin-sṳ̀ (DST) | UTC+1 ~ +2 (WEST / CEST) |
Sṳ̀-kiên kiet-sṳt | dd/mm/yyyy (CE) |
Khôi-chhâ fông-hiong | yu |
Thien-fa khî-ho | +34 |
ISO 3166 thoi-ho | ES |
Táng-kip Mióng-vet | .es |
Li̍t-sṳ́
phiên-siáSî-pân-ngà yúng-yû yû-kiú ke Li̍t-sṳ́. Chhièn 9 Sṳ-ki chó-yu Phoenicia-ngìn, Hî-lia̍p-ngìn, Carthage-ngìn yî-khi̍p Celt-ngìn khôi-sṳ́ chin-ngi̍p Iberia Pan-tó. Sùi-heu to-liáu chhièn 218-ngièn, Lò-mâ-ngìn khôi-sṳ́ cham-liâng Iberia Pan-tó. Lò-mâ-ngìn ke ngi̍p-chhîm tui hien-thoi Sî-pân-ngà ke ngî-ngièn, Chûng-kau lâu fap-li̍t sán-sên liáu chhṳ̂m-yén ke yáng-hióng. Chhièn 4 sṳ-ki, German phu-lo̍k ngi̍p-chhîm. 5 sṳ-ki, Sî-pân-ngà phî Visigoth-ngìn chṳ̂n-fu̍k, sùi-heu chhai 711-ngièn, Yî-sṳ̂-làn ke pet-fî-ngìn ngi̍p-chhîm Sî-pân-ngà, Sî-pân-ngà-ngìn khôi-sṳ́ liáu tak-chhui ngi̍p-chhîm chá ke chan-chên. Liá-chhòng chan-chên chhṳ̀-siu̍k to 1492-ngièn. Chhai 1512-ngièn, Sî-pân-ngà vàn-sṳ̀n thúng-yit liáu.