Liá-piên "Kiú-liùng chai-sàng" ke ya̍p-mien he pha̍k-fa-sṳ, yû hon-sṳ lièn-kiet"九龍寨城" ke ya̍p-mien chhai liá-hong tiám-chhut.

Kiú-liùng chai-sàng (九龍寨城), me cho-tet ôn-to Kiú-liùng sàng-chai (九龍城砦), he Hiông-kóng Kiú-liùng-sàng-khî tú ke yit chak vì-sàng (圍城), chhai 1993-ngièn pûn chhak-thet. Kiú-liùng chai-sàng yî-chhièn he sṳ-kie ngìn-khiéu me̍t-thu chui kô ke thi-khî.

Li̍t-sṳ́

phiên-siá

Kiú-liùng chai-sàng chó-siên he Kóng-tûng-sén Sîn-ôn-yen (新安縣) chhai Kiú-liùng ke yit chak pîn-yàng, chhiùng 1899-ngièn 12-ngie̍t khôi-sṳ́ sṳ̀n-vì Yîn-koet liâng Hiông-kóng ke yit chak vù-chṳn-fú chhong-thai ke vì-sàng (圍城).

1941-ngièn 12-ngie̍t chṳ 1945-ngièn 8-ngie̍t, Hiông-kóng pûn Ngi̍t-pún cham-liâng. Ngi̍t-pún chiông Kiú-liùng chai-sàng ke sàng-chhiòng chhak-thet, chiông khì ke sa̍k-thèu yung-lòi hí Khí-tet Kî-chhòng (啟德機場). Khiet-sṳ̍t lâu mò vuk kî-chhu ke ngìn lòi chṳ liá-têu. Yîn-vì liá-têu ke chú-khièn yû chên-lun, Hiông-kóng kín-chhat thùng Hiông-kóng chṳn-fú mò-fap-thu chin-ngi̍p, Kiú-liùng chai-sàng pien-sàng "sâm-put-kón" (三不管) ke thi-khî: Hiông-kóng chṳn-fú m̀ kám kón, Yîn-koet chṳn-fú m̀ oi kón, Chûng-koet chṳn-fú mò-fap-thu kón, liá-têu chhṳ-ôn chṳ̂n fun-lon.

1984-ngièn, Chûng-koet lâu Yîn-koet chṳn-fú chhiâm-thin Chûng-Yîn Lièn-ha̍p Sâng-mìn (中英聯合聲明), yok-thin Yîn-koet chhai 1997-ngièn 7-ngie̍t 1-ngit chiông Hiông-kóng ke chú-khièn kâu chón Chûng-koet. 1987-ngièn chṳ 1993-ngièn, Yîn-koet lâu Chûng-koet cheu Chûng-Yîn Lièn-ha̍p Sâng-mìn tú ke yok-thin, khiung-ha chiông Kiú-liùng chai-sàng chhak-thet, kói cho Kiú-liùng chai-sàng Kûng-yèn (九龍寨城公園).