Liá-piên "Chûng-kau Kói-kiet" ke ya̍p-mien he pha̍k-fa-sṳ, yû hon-sṳ lièn-kiet"宗教改革" ke ya̍p-mien chhai liá-hong tiám-chhut.


Nui-yùng si-sut kûng-ngièn 1517-ngièn ke Chûng-kau Kói-kiet poi-kín, kói-kiet thoi-péu ngìn-vu̍t Mâ-tên Lu-tetKâ-ngì-vùn khi̍p Chhṳ̀-yun-lî tén-ngìn fat-chán chhut-lòi ke Sîn-kau kau-phai.

Chûng-kau Kói-kiet ke poi-kín

phiên-siá
 
Mâ-tên Lu-tet ke Kiú-sṳ̍p-ńg thiàu Lun-mióng

Thiên-chú-kau fú-phai - Chhai Sṳ̍p-yit sṳ-ki, kau-fi ya-he chiap-su kói-kiet. kiet-sîn yun-thung ke kâ-khiòng kón-lî Siû-tho-yen, yêu-khiù siû-sṳ lâu siû-ńg chhùng-sîn ko kim-yu̍k sên-fa̍t, chôn-sîm Khì-tó. Than to sṳ̍p-liuk sṳ-ki chhû-khì, kau-fi nui-phu fú-phai ke chhìn-khóng yu chai-thu ngiàm-chhung. Khì-chûng chui su yit-pân-ngìn chṳ́-chit ke chhiu-he chhut-mai Su̍k-thai-sa yî sêu-koat mìn-chhòi, chṳ̂n-sû chhûng-soi yî-khi̍p mâi-mai kau-chṳt tén, sṳ́ pak-siang sin-sîm sóng-sṳt.

Chṳn-fú fun-lon - Chûng-kau Kói-kiet khì-kiên, Sṳ̀n-sṳn Lò-mâ-ti-koet chang-yû thúng-yit miàng-ho. Sî-pân-ngà he tông-sṳ̀ chui-khiòng ke koet-kâ, koet-vòng Chhà-lî yit-sṳ tên-kî lióng-ngièn heu ya-chhai 1519-ngièn phî sién-vi Sṳ̀n-sṳn Lò-mâ-ti-koet fòng-ti, kí yúng-fu Lò-mâ Thiên-chú-kau, kit-li ap-chṳ Mâ-tên Lu-tet khi̍p Sîn-kau. Than yîn-vi kí thùng-sṳ̀ mòng-yî tui-chan Fap-koet, vi-nèn chhiòn-li̍t sêu-me̍t Sîn-kau.