Mô-kài
Mô-kài (Yîn-ngî: The Lord of the Rings, yu miàng Chṳ́ -fàn-vòng) he yit-phu yù Ngiù-chîn Thai-ho̍k kau-su kiâm ngî-ngièn ho̍k-kâ J. R. R. Tolkien chhóng chok ke Sṳ́ -sṳ̂ Khì-fam Vùn-ho̍k chok-phín. Liá-chak ku-sṳ ngièn he Tolkien chó-ngièn chhóng-chok ke Yì-thùng fam-sióng séu-sot The Hobbit (1937-ngièn) chṳ̂ sa-phiên, than sùi-chho̍k ku-sṳ ke fat-chán tak-chhiam pien-tet fî-fên phàng-thai. Kâi chok-phín chhie̍t thai-phu-fûn vàn-sṳ̀n yî 1937 chṳ 1949-ngièn, yok lâu Ngi-chan khì-kiên siông-fù, yîn-chhṳ́ yû-ngìn siông-sin chhṳ́ -chok chhai mêu-sia fông-mien yi̍t su-to kâi-chhòng chan-châng ke yáng-hióng. Chhṳ̍t-chṳ khiûn-ngièn, Mô-kài yit-sû he thi-ngi mai-chho ke séu-sot. Sòng yû thu̍k-chá chiông khì ngu-ngin vì yit "Sâm-phu-khiuk", khì-sṳ̍t Tolkien hí-chhû ke kèu-sióng he chiông pún-sû thùng Chîn-lìn Pó-chon (The Silmarillion) chû-ha̍p sṳ̀n yit-ke lióng-kién ke chok-phín. Than yîn-vi kîn-chi ngièn-yîn, chhut-pán sông chhai 1954, 1955-ngièn kiet-thin san-thet Chîn-lìn Pó-chon ke phu-fûn, pá Mô-kài fûn-vì sâm- kién khiung liuk-chhak chhut-pán, hìn-sṳ̀n kîm-ha kóng-vì ngìn-tî ke Mô-kài sâm-phu-khiuk. Fûn-phe̍t chhṳ̂n-chok Fu-kài Thùng-mèn chhui, Sûng-thap khì-pîn, Vòng-chá kûi-lòi. Khì-chûng mî-yit phu yu fûn-vì lióng-chhak chhut-pán, pin sû-liu̍k siông-kôan ke poi-kín chṳ̂-liau. Chhṳ́ -heu, Mô-kài yit-sû pûn yi̍t-vì tô-chúng ngî-ngièn pin chhùng-chho tô-chhṳ, sṳ̀n-vì 20 Sṳ-ki chui khí yáng-hióng-li̍t ke khì-fam vùn-ho̍k chok-phín chṳ̂-yit.
